İsrail'de Haredi partiler, meclis oylamalarında boykotu sürdürme kararını Netanyahu'ya iletti

İsrail'de Haredi partiler, meclis oylamalarında boykotu sürdürme kararını Netanyahu'ya iletti
Haber Tarihi : 11 May 2025 12:03:41
Son Güncelleme Tarihi : 00 00 0000 00:00:00

İsrail'de koalisyon hükümetinin, Tevrat kurslarında (Yeşiva) eğitim alanların askerlikten muaf tutulmasına ilişkin yasal düzenleme yapılmaması nedeniyle, meclis oylamalarını boykot kararı alan Ultra-Ortodoks Yahudi (Haredi) partileri Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği, boykotu sürdürme konusunu Başbakan Binyamin Netanyahu'ya iletti.

 

Yedioth Ahronoth gazetesinin haberine göre, Haredi partiler kararlarını Netanyahu'ya bildirilmek üzere Likud Partisi üyelerine aktardı.

Geçen hafta oylamalara katılmayarak yasama sürecini sekteye uğratan Haredi partiler, bu hafta da İsrail meclisindeki oylamalara katılmayacak.

Haredi partilerin oylamalara katılmaması nedeniyle bu hafta da meclisteki yasama sürecinin etkilenmesi bekleniyor.

Haberde, mesajı alan Başbakan Netanyahu'nun, koalisyon ortaklarını yatıştırmak yerine "sandığa gideceği ve kaybedenin onlar olacağı" tehdidinde bulunduğu öne sürüldü.

- İsrail basını, erken seçim ihtimalini tartışıyor

İsrail'de koalisyon hükümetindeki bu ayrışma, ülkede erken seçim ihtimalinin konuşulmaya başlanmasına yol açtı.

Kanal 12 televizyonunda yayımlanan habere göre, İsrail hükümeti bir koalisyon krizine hızla yaklaşıyor.

Harediler, hükümeti düşürmeyi ciddi ciddi düşünürken Başbakan Netanyahu da ilk kez koalisyonundaki Ultra-Ortodoks ortaklarına sırtını dönmeyi düşünse de atacağı adımın sonuçlarından korkuyor.

Boykot nedeniyle koalisyon hükümetinin geçen hafta teklif ettiği tüm tasarıları geri çekmek zorunda kaldığı belirtilerek Haredilerin İsrail'in on binlerce yedek askeri göreve çağırdığı süreçte Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partilerinin, Yeşiva öğrencilerinin askere alınmaması için ayaklandığı hatırlatıldı.

Haberde, hem Haredilerin beklentilerini hem de Yeşiva öğrencilerinin askere alınmasına hükmeden Yüksek Mahkeme'nin kararını karşılayacak bir formülün olmadığına dikkati çekildi.

Süre uzadıkça celp gönderilen çok sayıda Ultra-Ortodoks Yahudi'nin asker kaçağı durumuna düşmesi nedeniyle olayın geri döndürülemeyecek bir boyuta gelmesinden endişe eden Haredi partilerin acele ettiği ve ayaklandığı yorumu yapıldı.

Netanyahu'nun ise seçimler yaptıkça koalisyonun dağılmaması için çalışma rotasından, tabandan oy alma kaygısına doğru yol aldığı ve bunun da erken seçim ihtimalini güçlendirdiği belirtildi.

"Zman Yisrael" haber sitesinde yayınlanan bir haberde ise bazı bakanların Haredi partilerin hükümeti devirme niyetini hissetmesi halinde Netanyahu'nun meclisi feshederek erken seçim kararı alacağını ifade ettiği iddia edildi.

Habere göre, kabinedeki üst düzey bir bakan, Netanyahu'nun Ultra-Ortodoks Yahudilerin askere alınması konusunun bir çözümü olmadığını bildiğini ve sadece zaman kazanmaya çalıştığını söyledi.

Geçen hafta Netanyahu'nun, Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein ve Şas Partisi lideri Haham Aryeh Deri'nin katılımıyla bir toplantı düzenlediği, 3,5 saat süren toplantının görüş ayrılıkları giderilmeden sonlandırıldığı aktarıldı.

- Hükümetten çekilme tehdidinde bulunmuşlardı

İsrail'de koalisyon hükümetinin Ultra-Ortodoks partileri Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği, Yeşiva eğitimi alan Haredilerin askerlikten muaf tutulmasına ilişkin yasal düzenleme yapılmaması nedeniyle meclis oylamalarını boykot etme kararı almış ve oylamalara katılmamıştı.

Şas ve Birleşik Tevrat Yahudiliği partileri, Tevrat okullarındaki Haredi öğrencileri askerlikten muaf tutacak yasal düzenleme yapılmaması halinde yasama dönemi sonunda hükümetten çekilebilecekleri tehdidinde bulunmuştu.

Şas Partisi lideri Deri, 29 Ocak'ta da askerlik yasası nedeniyle Netanyahu'yu hükümeti devirmeyle tehdit etmişti.

- Haredilerin askerlikten muaf tutulması tartışması

İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran'da Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının yasal dayanağının bulunmadığına ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine karar vermişti.

Savunma Bakanı Yisrael Katz, 15 Kasım'da ordunun 7 bin Harediyi askere çağırma kararını onaylamıştı.

İsrail ordusu, ocak ayında, verilen emirler doğrultusunda çağrıldığı halde askere gitmemekte direnen Harediler'e cezai işlem başlatılacağını duyurmuştu.

Orduda Haredilerin askere alımıyla ilgilenen Avigdor Dickstein, 23 Nisan'da yaptığı açıklamada, toplam 18 bin 915 Ultra-Ortodoks Yahudi'ye askerlik celbi gönderildiğini ancak 2025'te yalnızca 232'sinin orduya katıldığını açıklamıştı.

Ultra Ortodoks Yahudilik inanca sahip Harediler, 26 yaşına kadar Tevrat kurslarında (Yeşiva) eğitim almaları halinde askerlikten muaf tutuluyordu.

İsrail yasalarına göre, 18 yaşını geçen herkesin zorunlu askerlik hizmetini yapması gerekirken, Haredilerin askerlikten muaf tutulması yıllardır ülkede tartışılıyor.